ABD, Suudi Arabistan ve Rusya’yı geçerek 2016’da dünyanın bir numaralı petrol üreticisi olacak. Fakat, 2020 yılına kadar Teksas gibi eyaletlerde çıkan petrol yavaşlayacak. Böylece uzun yıllar petrolün kralı sayılan Ortadoğu, kısa bir aranın ardından tahtına yeniden oturacak.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından her yıl hazırlanan ve gelecekteki enerji trendlerine yönelik önemli ipuçları veren ‘Dünya Enerji Görünümü’ (World Energy Outlook) raporunun 2013 yılı baskısı yayımlandı. Rapora göre, ham petrol fiyatları 2035 yılına kadar varil başı 128 dolara çıkacak. Aynı dönemde tüketim yüzde 16’lık artış gösterecek. Yüksek petrol fiyatları ise ABD’de kaya petrolü yatırımları ve Brezilya’da derin deniz petrol üretimine yarayacak. Bir önceki raporunda, ABD’nin dünyanın bir numaralı petrol üreticisi olacağı tahminine yer veren IEA, bu tahminin bazı kurumlarca fazla abartıldığı görüşünde.
Rapora göre, ABD 2016 yılında dünyanın bir numaralı petrol üreticisi haline gelecek. Fakat 2020 yılından itibaren Teksas ve Kuzey Dakota gibi eyaletlerdeki petrol sahalarının verimli dönemleri geride kalacak ve Ortadoğu petrol piyasasındaki hakimiyetini yeniden kazanacak. IEA Baş Ekonomisti Fatih Birol, bu konuda şunları söyledi: “Geçen yıl raporu açıkladığımızda ‘Amerika 2017 yılında Suudi Arabistan’ı geçerek, en büyük üretici olacak’ demiştik. Hatta bu 2016 yılında olabilir. Fakat bazı çevrelerde ‘Dünyanın Ortadoğu petrolüne ihtiyaç kalmadı gibi’ maksadını aşan yorumlar oldu. ABD’deki petrol üretimi 2020’ye kadar artacak, ondan sonra yavaş yavaş düşmeye başlayacak. 2020’den sonra Asya’dan gelen talep neticesinde Ortadoğu petrollerine dünyanın çok ciddi ihtiyacı olacak. Ortadoğu ve Körfez’de petrol üreten ülkelerin iştahını kaçırmak tüm dünyanın aleyhine olacaktır. Bu bölgedeki rafineri yatırımlarının bugünden yapılması gerekir, nitekim 7 ila 10 yıl sürüyor. ”
Enerji ile genel ekonomi arasındaki ilişkiyi de inceleyen Uluslararası Enerji Ajansı, ağır sanayinin önümüzdeki dönemde ABD gibi doğalgaz ve elektrik fiyatlarının ucuz olduğu ülkelere kayacağını tahmin ediyor. Fatih Birol’a “Enerji fiyatları bölgeler arasında bu kadar farklılık gösterirken, kimler kaybedecek, kimler kazanacak” diye sorduğumuzda ise şu yanıtı verdi: “Kaya gazı devriminin iki büyük sonucu oldu: 1) Enerji jeopolitiğinde değişimler oldu, 2) Dünya ekonomi sistemine ciddi değişimler getirdi. Avrupa’daki gaz fiyatları Amerika’dan yaklaşık 3 misli daha pahalı, elektrik fiyatları yine 3 misli kadar pahalı. Petrokimya, kağıt, demir-çelik, cam gibi enerji yoğun sanayilerde, toplam ticarette ABD, Ortadoğu ve Çin payını artırırken, Avrupa ve Japonya’nın payı ciddi olarak düşecek. En büyük kaybeden Avrupa, ikinci kaybeden Japonya olacak. En kazançlı bölgeler Amerika ve Ortadoğu olacak.”
Hürriyet
