Ferit Barış Parlak'ın Dünya gazetesi'nden yazmış olduğu Perol başlıklı yazısı
Petrol aramak zor ve zahmetli bir iştir.
Disiplin ve sermaye gerektirir.
Sabrın, sermayen, yetişmiş kadroların ve teknolojin varsa bırakın bilinen rezervleri, taştan dahi gaz çıkartılabileceğin söylenir.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı bunun için vardı.
Her şeye rağmen;
Tüm kısıtlamalara rağmen;
Arama sayısını artırmasına rağmen;
Bu aramaların büyük bölümünü henüz sonuçlandıramamasına rağmen diğer kamu kurumlarına göre ciddi oranda kardaydı.
Petrol aramada tüm sınırları kaldırıyoruz şimdi.
Milli Park'ta dahi petrol aranabilecek.
TPAO'nun imtiyazını da kaldırıyoruz şimdi.
Yabancı gelip iki ay içinde milli parkı sondajlayabilecek.
Böylece, bugüne kadar TPAO'nun yapamadığını/bulamadığını, yabancı yapmış/bulmuş olacak!
Yıllardır bu yapıya zemin hazırlanıyordu.
Sonuca yaklaşıldı.
Tüm dünyada 'petrol araması' yapan şirketler iletimden rafinaja, dağıtımdan pazarlamaya kadar geniş bir yapılanmaya ihtiyaç duyuyor.
Arama için sermayeyi ancak bu yapılanmayla toplayabiliyor.
TPAO'da böyle bir yapıdaydı.
Arama ve üretim kendisindeydi.
İletim BOTAŞ ve DİTAŞ'taydı.
Rafinaj ve depolama TÜPRAŞ'ta, dağıtım ve pazarlama Petrol Ofisi'ndeydi.
Bu ağın büyük bölümü özelleştirildi.
Sıra TPAO'ya geldi.
Şimdi:
Yerli ve yabancı petrol şirketleri Türkiye'nin her yerinde petrol arayabilecek.
18 petrol bölgesine ayrılan Türkiye arazisi, tasarıyla kara ve deniz olmak üzere iki petrol bölgesine ayrılacak.
Kara ve deniz bölgelerini ayıran sınır, kıyı çizgisi kabul edilecek.
Askeri yasak bölgeler ile güvenlik bölgelerinde yapılacak işlemlerle ilgili izin verilmeden önce ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüş alınacak.
Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, başvuruyu uygun bulursa 60 gün içinde araştırma izni verecek.
Yasadaki "Petrolle ilgili müsaade, arama ve işletme ruhsatnamesi alma hakkı devlet adına TPAO'ya aittir" hükmü iptal edilecek.
TPAO'nun bir saha için ruhsat alma önceliği kaldırılacak.
Memleket ihtiyacı için petrol ve gazın bir bölümünü Türkiye'de bulundurma zorunluluğu kaldırılacak.
Petrol hakkı sahibi yabancılar da Türk kara sularında petrol arama ve üretim faaliyetleri icra edebilecek.
Evet, petrol veya gaz bulunursa Türkiye'nin topraklarında bulunacak.
Ve evet sonuçta Türkiye kazanacak.
Ama 10 birim kazanabilecekken, 3 birime razı olmuş olunacak.
Ferit Barış Parlak / Dünya gazetesi